23 Nisan 2025 Çarşamba günü saat 12:49’da İstanbul’un Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından, milyonlarca vatandaş yakınlarına ulaşmakta büyük güçlük yaşadı. Gencgazete.net’in verdiği bilgiye göre Özellikle depremin ilk dakikalarında Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone gibi önde gelen GSM operatörlerinde yaygın kesintiler ve bağlantı sorunları yaşandı.
Şebekelere Erişimde Ciddi Sıkıntılar
Depremin hemen ardından vatandaşlar, hem arama hem de SMS servislerine erişim sağlamakta zorlandı. Birçok kişi “şebeke yok”, “aramanız şu anda gerçekleştirilemiyor” gibi uyarılarla karşılaştı. İnternet tabanlı uygulamalarda da yavaşlama olduğu bildirildi. Özellikle afet anlarında hayati önem taşıyan bu iletişim hizmetlerinde yaşanan kesintiler, kullanıcılar arasında büyük tepki topladı.
Sosyal medya adeta şikâyet yağmuruna tutuldu. Twitter ve Instagram üzerinden yapılan binlerce paylaşımda, vatandaşlar operatörlere “Her ay fatura öderken iyisiniz, sıra hizmete gelince yokuz,” yorumlarıyla sitem etti.
Tepkiler Artıyor: “Yine Hazırlıksız Yakalandık”
Kamuoyunun tepkisi sadece bireysel kullanıcılarla sınırlı kalmadı. Gazeteci Armağan Çağlayan, sosyal medya hesabından “99 depreminden bu yana 25 yıl geçti. Hatay felaketinden 2 yıl geçti. Ve operatörler hâlâ aynı… Ne değişti?” diyerek tepki gösterdi.
Bazı hukukçular ise bu tür afet durumlarında kesintisiz iletişim hakkının “temel bir vatandaşlık hakkı” olduğunu belirterek operatörlerin denetlenmesi gerektiğini savundu.
Operatörler Kazanıyor Ama Altyapı Yetersiz
Yapılan analizlere göre, Türkiye’nin önde gelen GSM şirketleri son yıllarda ciddi kâr açıklamalarına imza atıyor. 2024 yılı itibarıyla Turkcell’in net kârı 23,5 milyar TL’ye ulaşırken, Türk Telekom 8,4 milyar TL gelir elde etti. Ancak uzmanlara göre bu ekonomik büyüme, altyapıya yeterince yansıtılmadı.
Uzman yorumlarına göre, “Deprem anında çöken sistemler sadece teknoloji eksikliğiyle değil, planlama ve yatırım eksikliğiyle de ilgilidir.” Özellikle şehir merkezlerinde hâlâ yeterli mobil baz istasyonu bulunmaması, acil durumlarda iletişimi sekteye uğratıyor.
Çözüm Ne Olabilir?
Uzmanlar afet anlarında internet tabanlı mesajlaşma uygulamalarının (WhatsApp, Telegram, Signal gibi) klasik aramalara göre daha dirençli olduğunu belirtiyor. Ayrıca, bazı ülkelerde uygulanan mobil gezer istasyonlar, uydu bağlantıları ve özel kriz iletişim hatları gibi sistemlerin Türkiye’de de yaygınlaştırılması gerektiği ifade ediliyor.
Afet uzmanı Dr. İlker Aydın, “Bu yaşananlar, GSM operatörlerinin afet senaryolarına karşı hâlâ hazır olmadığını gösteriyor. Yedekli sistemler kurulmalı, vatandaşlara alternatif iletişim yolları öğretilmeli,” diyerek uyarılarda bulundu.
Sonuç: Ders Çıkarılmalı
İstanbul’da yaşanan deprem, bir kez daha gösterdi ki doğal afet sadece binaları değil, sistemleri de sarsıyor. İletişimin sekteye uğradığı her saniye, kayıpların artabileceği anlamına geliyor. Bu yüzden yalnızca binalar değil, dijital altyapılar da depreme dayanıklı hâle getirilmeli.
